جریان‌های پنهان خانوادگی

افسانه نجم‌آبادی، مدت کوتاهی پس از درگذشت پدرش، درمی‌یابد که او در خفا برای بار دوم تشکیل خانواده داده و خودش هم خواهری دارد که از وجودش بی‌خبر بوده است. این اتفاق تبدیل به ایدۀ اصلی کتاب حاضر شده است. او در «جریان‌های پنهان خانوادگی»، از رهگذر روایت بی‌پردۀ ماجرای خانواده‌اش، از پیچیدگی‌های چندهمسری می‌گوید تا بدین‌ طریق به بررسی دگرگونی‌های عمیق و بنیادین‌ در مضامینی مانند عشق، ازدواج و زندگی خانوادگی در ایران اواسط قرن بیستم بپردازد. نجم‌آبادی نشان می‌دهد که چگونه ایدۀ «ازدواج از سر عشق» و «تک‌همسری» در میان طبقۀ متوسط نوظهورِ شهری در تهران ایدۀ غالب شد. او با بررسی رمان‌های عاشقانه، روزنامه‌ها، نمایشنامه‌ها و سایر آثار ادبی و همچنین تاریخ‌نگاری اشیایی مانند لباس عروسی، نامه‌‌‌های عاشقانه و عکس‌های خانوادگی و همچنین دگرگونی‌ معماری شهر تهران نشان می‌‌دهد که چگونه «تشکیل خانواده‌ با محوریت زن و ‌شوهر» بدل به انگارۀ ازدواج ایدئال می‌شود. در نتیجه خانواده‌های زَناشوهری جای خانواده‌های چندنسلی پیشین را می‌گیرد و طی یک نسل چندهمسری، که رویه‌ای است علنی و مقبول، بدل به تابو می‌شود و همین است که مردانی همچون پدرش را وامی‌دارد ازدواج دومشان را از دیگران مخفی نگه دارند.